درست است که به دلیل پاندمی، بسیاری از روندهای اداری مهاجرت به تعویق افتاده، اما این‌که گاهی صدور یک ویزای تحصیلی ساده ممکن است دو سال طول بکشد، چندان با عقل جور درنمی‌آید؛ این را روزنامه تورنتو استار می‌نویسد.
به نوشته این روزنامه متاسفانه بسیاری از دانشجویان ایرانی در حال حاضر با چنین مشکلی روبرو هستند و حتی در حال از دست دادن فرصت‌های تحصیلی و شغلی بسیار خوبی در کانادا هستند.
آخرین داده‌های مهاجرتی نشان می‌دهد که نرخ عدم موافقت با درخواست ویزای تحصیلی ایرانی‌ها، با دو برابر افزایش، از ۲۲ درصد در سال ۲۰۱۷ به ۴۶ درصد در سال جاری رسیده است. تا اینجای سال جاری نیز، ۵۳ درصد از درخواست‌های وصول‌شده برای رشته‌های مقطع فوق‌لیسانس رد شده است، در حالی که چهار سال پیش، این نرخ فقط ۱۰ درصد بود.
روزنامه تورنتو استار در این گزارش سراغ چند دانشجوی ایرانی رفته و تجربه آنها را منعکس کرده که این روزها برای ادامه تحصیل در کانادا در بلاتکلیفی به سر می‌برند.
تعداد کمی از دانشجویان فارغ‌التحصیل کانادا، دارای تجربه و دانش فنی کافی در زمینه تابش radiation و مهندسی کامپیوتر هستند. این در حالی است که پروفسور Li Chen از دانشگاه ساسکاچوان، برای تحقیقات خود به چنین دانشجویانی نیاز دارد.
او در ژانویه ۲۰۲۰، از طریق شبکه‌ای از دانشگاهیان حوزه فعالیت خود، «پیمان پور مومن» را که ساکن ایران بود به استخدام درآورد، که به نظر می‌رسید بهترین گزینه برای این کار باشد.
۱۸ ماه از عمرم برای گرفتن ویزای تحصیلی تلف شد
حدود دو سال از زمانی که چن تصمیم خود را برای استخدام مومن در تیم تحقیقاتی‌اش گرفت، می‌گذرد، اما این دانشجوی بالقوه دکتری هنوز منتظر ویزای تحصیلی خود است تا بتواند به کانادا بیاید. حالا، پس از سه بار به تعویق افتادن ورود مومن به کانادا، دانشگاه پیشنهاد خود را پس گرفته است.
مومن ۳۱ ساله که فوق لیسانس مهندسی کامپیوتر از دانشگاه صنعتی امیرکبیر در تهران است، می‌گوید: «واقعا به هم ریخته‌ام. ۱۸ ماه از عمرم تلف شد و هنوز هم این کابوس تمام نشده است».
تاخیر در صدور ویزا برای دانشجویان ایرانی به قیمت از دست دادن فرصت‌های شغلی تمام می‌شود
وزارت مهاجرت کانادا در وب‌سایت خود اعلام کرده که پروسه بررسی مجوز تحصیلی، در میانه پاندمی، به‌طور میانگین ۱۳ هفته طول می‌کشد. این در حالی است که برخی از دانشجویان ایرانی می‌گویند زمان انتظار آنها تا دو سال طول کشیده است و این تأخیرها برای‌شان به قیمت از دست دادن فرصت‌های شغلی، تمام می‌شود.
مومن می‌گوید: «ما از مقامات کانادایی درخواست داریم که به این پروسه سرعت بدهند و از تبعیض علیه دانشجویان ایرانی دست بردارند. ما داریم فرصت‌های تحصیلی بورسیه خود را از دست می‌دهیم و دانشگاه‌ها ممکن است، به‌خاطر عدم صدور به موقع مجوزهای تحصیلی‌مان، انتخاب ما را برای پروژه‌های آینده متوقف کنند».
چن، پروفسور مهندسی برق و کامپیوتر، معتقد است که مومن می‌توانست یک سرمایه فوق‌العاده ارزشمند برای پروژه تحقیقاتی او باشد.
این پروفسور که تحقیقاتش روی اثرات تابشی در میکروالکترونیک و مدارها و سیستم‌های دیجیتال و آنالوگ سازگار با تابش متمرکز است، می‌گوید: «مومن دارای CV و تجربه‌هایی بسیار قوی است. ما ۳۵۰ هزار دلار بودجه برای این پروژه گرفته‌ایم و داشتن دانشجویان قوی مثل او برای تحقیقات‌مان کلیدی است».
نرخ بالای عدم موافقت با درخواست ویزای تحصیلی، باعث سرخوردگی ایرانی‌ها شده است
تعداد درخواست‌های ویزای تحصیلی کانادا از ایران در حال افزایش بوده و از ۷٫۳۳۶ مورد در سال ۲۰۱۷ به ۱۹٫۵۹۴ مورد در سال ۲۰۱۹ رسیده است، ولی سال گذشته، در اثر پاندمی جهانی، این تعداد به ۱۵٫۸۱۷ مورد کاهش یافت.
در هفت ماه ابتدایی سال جاری، وزارت مهاجرت ۱۲٫۸۴۳ درخواست از ایرانیان دریافت کرده است.
اکثر متقاضیان، خواستار مشارکت در برنامه‌های آموزشی بعد از مقطع دبیرستان بوده‌اند. برای مثال، سال گذشته تقریبا ۸۳ درصد از ۱۵٫۸۱۷ متقاضی ایرانی در کالج‌ها و دانشگاه‌ها مشغول به تحصیل شدند، که از این میان ۵٫۳۵۶ نفر در مقطع فوق لیسانس و ۲٫۱۰۶ نفر در مقطع دکتری از دانشگاه‌ها پذیرش گرفته‌اند.
در پایان ماه سپتامبر، حدود ۳٫۲۰۰ مورد درخواست ویزای تحصیلی ایرانی‌ها در سیستم، منتظر رسیدگی بوده که بیش از نیمی از آنها مربوط به تحصیل در مقطع فوق‌لیسانس است.
نه تنها طول کشیدن زمان رسیدگی به درخواست‌ها، بلکه نرخ بالای عدم موافقت با درخواست‌ها نیز مایه سرخوردگی ایرانی‌هاست.
آخرین داده‌های مهاجرتی نشان می‌دهد که نرخ عدم موافقت با درخواست ویزای تحصیلی ایرانی‌ها، با دو برابر افزایش، از ۲۲ درصد در سال ۲۰۱۷ به ۴۶ درصد در سال جاری رسیده است.
تا اینجای سال جاری، ۵۳ درصد از درخواست‌های وصول‌شده برای رشته‌های مقطع فوق‌لیسانس رد شده است، در حالی که چهار سال پیش، این نرخ فقط ۱۰ درصد بود.
چالش‌های یک دانشجوی ایرانی که به‌صورت آنلاین و از ایران در یک دانشگاه کانادایی درس می‌خواند
آریان سلطانی، فارغ‌التحصیل فوق‌لیسانس مهندسی نرم‌افزار در ایران، در می ۲۰۱۹ از سوی دانشگاه شربروک Université de Sherbrooke پذیرش گرفت و قرار بود از پاییز ۲۰۲۰ تحصیل خود را آغاز نماید.
سلطانی فکر می‌کرد ۱۶ ماه برای دریافت ویزای تحصیلی کافی خواهد بود؛ اما درخواست او همچنان، به گفته وزارت مهاجرت، معطل بررسی روتین سوابق اوست.
این دانشجوی ۲۹ ساله، سال گذشته تحصیل خود را با این امید که ویزای تحصیلی بالاخره تأیید خواهد شد، به‌صورت آنلاین آغاز کرد. او می‌گوید: «کدام آدم عاقلی باور می‌کند که صدور یک ویزای تحصیلی ساده ممکن است دو سال طول بکشد؟»
سلطانی می‌گوید تمرکز روی درس‌ها و تحقیقات مقطع دکتری برایش سخت است، چون دائما دل‌مشغول وضعیت ویزای تحصیلی است و از نظر مالی هم، بدون دریافت حقوق، در شرایط دشواری به سر میبرد.
او می‌گوید: «چون خارج از کانادا ساکن هستم، به بودجه تحقیقاتی‌ام دسترسی ندارم. به همین خاطر، با سوپروایزرم توافق کرده‌ایم که تا وقتی ویزایم آماده می‌شود، با پس‌انداز خودم زندگی کنم، اما پس‌اندازم خیلی وقت پیش ته کشید و حالا عملا با پول وام مسکن زندگی می‌کنم».
دلایلی که وزارت مهاجرت کانادا برای تاخیر در روند رسیدگی‌ها عنوان کرده است
وزارت مهاجرت می‌گوید دلایل فراوانی برای تاخیر در رسیدگی‌ها می‌تواند وجود داشته باشد، از جمله بررسی‌های امنیتی، پیچیدگی‌های برخی پرونده‌ها، فقدان برخی اسناد و مدارک، مشکلات تأیید هویت افراد و اختلال‌هایی که در نتیجه پاندمی کووید ۱۹ به وجود آمده است.
آقای Rémi Larivière، سخنگوی این وزارت‌خانه، می‌گوید: «وقتی کسی به امید آغاز تحصیل خود در کانادا درخواست می‌دهد ولی رسیدگی‌ها بیش از اندازه طول می‌کشد، مسلما احساس سرخوردگی عمیقی پیدا می‌کند. برای کامیونیتی ایرانی‌ها این قضیه زیاد اتفاق افتاده است».
او اضافه می‌کند: «هر درخواستی به‌صورت جداگانه مورد بررسی قرار می‌گیرد و نمی‌توان یک توضیح ساده برای طول کشیدن این بررسی‌ها عنوان کرد».
به گفته سخنگوی وزارت مهاجرت کانادا، در برخی کشورها، مثل ایران، تهیه اسناد و مدارک می‌تواند برای متقاضیان و مقامات مهاجرتی چالش‌برانگیزتر باشد و همین باعث می‌شود که زمان رسیدگی‌ها بیشتر از میانگین طول بکشد.
دختر دانشجویی که بعد از دو سال، هنوز پرونده ویزای تحصیلی‌اش در مرحله رسیدگی قرار دارد
مریم ستاری که در سپتامبر ۲۰۱۹ برای ویزای تحصیلی‌اش درخواست داد و هنوز منتظر است، به‌صورت مرتب، وضعیت درخواست خود را در وب‌سایت وزارت مهاجرت چک می‌کند، ولی از روز اول تاکنون، به جز تاییدیه وصول درخواست او، هیچ آپدیتی برای درخواستش نیامده است.
این دانشجوی ۳۱ ساله که فوق‌لیسانس فوتونیک دارد و قرار بود سال گذشته در رشته دکتری علوم ماده و انرژی، در موسسه ملی تحقیقات علمی کبک National Institute of Scientific Research in Quebec مشغول به تحصیل شود، می‌گوید: «در پروفایل من، هنوز عنوان شده که درخواستم در مرحله بررسی سوابق قرار دارد. متاسفانه نمی‌توانند تعیین کنند که درخواستم چه زمانی نهایی می‌شود».
