حسن القنطار ۷ ماه تمام در فرودگاه کوالالامپور سرگردان بود و دائم تن و بدنش می‌لرزید که نکند او را به سوریه برگردانند و مجبور شود در صف نیروهای بشار اسد بجنگد. اما او خوش‌شانس بود که توانست به کمک انجمن مسلمانان بریتیش‌کلمبیا، سر از کانادا دربیاورد.
او که هنوز تلخی روزهای آوارگی را زیر زبان دارد، این روزها تمام هم و غم خود را برای یک کار گذاشته: نجات ۲۰۰ پناهجویی که در سیستم مهاجرت استرالیا در شرایطی غیرانسانی زندگی می‌کنند.
اگر می‌خواهید بدانید شرایط این پناهجویان چقدر دشوار است و چرا حسن القنطار به فکر نجات آنها افتاده، کافی است به گزارش شورای پناهندگی استرالیا و سازمان عفو بین‌الملل توجه کنید که سیستم رسیدگی برون‌مرزی استرالیا را گونه‌ای از شرارت دانسته که می‌تواند توانایی‌های روح انسان را نابود کند.
حالا، حسن القنطار با کمک برخی از انجمن‌های کانادایی، عملیات «از یاد نرفتگان» را راه انداخته تا این پناهجویان هم امکان مهاجرت به کانادا را داشته باشند. خواندن این مطلب به شما کمک می‌کند بیشتر با شرایط پناهجویان به استرالیا و خواب و خیال‌هایی که حسن القنطار برایشان دارد، آشنا شوید.
یک پناهجوی سوری می‌خواهد برای حدود ۲۰۰ پناهجویی که چندین سال را در سیستم مهاجرتی بحث‌انگیز برون‌مرزی استرالیا گذرانده‌اند، همان شکل از آزادی را فراهم کند که به خود او داده شده است: شانس مهاجرت به کانادا.
عملیات از یاد نرفتگان چیست و قرار است به چه کسانی کمک کند؟
Hassan Al Kontar در سال ۲۰۱۸، بعد از آنکه ماه‌ها در فرودگاهی در مالزی سرگردان ماند، بحران جهانی مهاجرت را در کانون توجه‌ها قرار داد.
این مرد ۳۸ ساله سپس توانست به لطف یک گروه فلوت‌زن و انجمن مسلمانان بریتیش‌کلمبیا، The B.C. Muslim Association، که پول لازم برای کمک به نجات او را جمع کردند، در کانادا مستقر شود.
اکنون او امیدوار است که بتواند از طریق طرحی تحت عنوان «عملیات از یاد نرفتگانOperation Not Forgotten» به دیگرانی که در جزیره Manus در Papua New Guinea و جزیره Nauru در اقیانوس آرام جنوبی، The South Pacific بازداشت شده‌اند، کمک کند.
او به Laura Lynch، مجری برنامه The Current در رادیو CBC کانادا، چنین می‌گوید: «ما باید زندگی این آدم‌ها را به آنها پس بدهیم و از حقوق بشر دفاع کنیم».
سیاست جنجال‌برانگیز دولت استرالیا که مورد انتقاد شدید قرار گرفته است
دولت استرالیا به خاطر سیاست جنجال‌برانگیز خود در بازداشت پناهجویانی که سعی می‌کنند با استفاده از قایق، خود را به این کشور برسانند ــ حتی اگر پناهندگان تحت اسپانسر دولت باشند ــ و پرداخت هزینه بازداشت این افراد در کمپ‌های مهاجرتی برون‌مرزی جزیره مانوس در پاپوا گینه‌نو و جزیره نائورو در اقیانوس آرام جنوبی، مورد انتقاد شدید قرار داشته است.
عملیات از یاد نرفتگان در پایان ماه جولای، با مشارکت دو سازمان غیر انتفاعی در بریتیش‌کلمبیا، یعنی MOSAIC و جامعه Canada Caring، که به اسکان القنطار در کانادا کمک کردند، به راه افتاد.
کانادا؛ اسکان ۱۹ هزار مهاجر با کمک اسپانسرهای خصوصی
پناهجویانی که اسپانسر خصوصی دارند ـ از طرف گروه‌های کامیونیتی، اعضای خانواده یا شهروندان خصوصی ـ علاوه بر کسانی هستند که توسط دولت اسکان داده می‌شوند.
کانادا قصد دارد در سال جاری، ۱۹ هزار مهاجر را با کمک اسپانسرهای خصوصی اسکان دهد. این اسپانسرها برای کمک به اسکان پناهجویان، باید معادل یک سال هزینه تامین اجتماعی آنها، به‌صورت نقد تعهد بدهند.
عملیات از یاد نرفتگان چقدر هزینه دارد و تاکنون چه مقدار از آن فراهم شده است؟
برنامه القنطار برای اسپانسری ۲۰۰ پناهجوی بازداشت شده در کشورهای کوچک اقیانوس آرام، ۳.۳ میلیون دلار هزینه خواهد داشت. این مبلغ، کل مبلغی است که دولت کانادا برای پوشش دادن هزینه‌های زندگی تمامی این افراد برای یک سال، تحت سیستم اسپانسری شخصی نیاز دارد.
این پروژه، تا به امروز، بیش از ۱۴۰ هزار دلار جمع‌آوری کرده است و قصد دارد پس از دستیابی به هدف بودجه‌ای خود، پناهجویان را اسکان دهد.
القنطار می‌گوید: «هدف این پروژه، امیدوار کردن، بهبود بخشیدن و پیدا کردن راه‌حل است».
کمپ‌های مهاجرتی تحت کنترل استرالیا چه شرایطی دارند؟
به گفته کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان، The United Nations High Commissioner for Refugee، استرالیا از سال ۲۰۱۳، بیش از ۳ هزار مهاجر و پناهجو را با استفاده از زور، به کمپ‌های برون‌مرزی رسیدگی برده است.
این پناهجویان که عمدتا از کشورهای ایران، ویتنام، سریلانکا، هند، افغانستان، سودان و عراق آمده‌اند، تقریبا همگی مرد هستند.
این کمپ‌ها بخشی کلیدی از سیاست مهاجرتی شدیدا مورد انتقاد عملیات مرزهای soverign استرالیا به شمار می‌آیند. بسیاری از کسانی که سال‌ها در جزایر مانوس و نائورو بازداشت بوده‌اند، احساس می‌کنند گروگان دولت استرالیا هستند؛ دولتی که وعده زندگی بهتر و اسکان eventual را می‌دهد، بدون آنکه زمان‌بندی مشخصی ارائه کند.
تجربه یک ایرانی که ۴ سال در جزیره مانوس بازداشت بوده است
امیر تقی‌نیا، پناهجوی ایرانی، از جمله کسانی است که بی‌پرده به انتقاد از مراکز پناهندگی اقیانوس آرام پرداخته است. او بیش از ۴ سال در جزیره مانوس، در مراکزی که آژانس پناهندگی سازمان ملل، The UN refugee agency و گروه‌های حقوق بشری، وضعیت آنها را به‌عنوان یک بحران انسانی به شمار می‌آورند، بازداشت بود تا اینکه در سال ۲۰۱۷ و از طریق اسپانسر خصوصی به بریتیش‌کلمبیا راه یافت.
او به لینچ می‌گوید: «آن مکان برای هیچ نوع بشری مناسب نیست».
بازداشتگاه مانوس بسته شد اما شرایط هنوز بهبود پیدا نکرده است
مقامات استرالیا، در نتیجه اعتراضات عمومی گسترده، بازداشتگاه مانوس را در اواخر سال ۲۰۱۷ بستند و بیش از ۸۰۰ بازداشتی آن را به مراکز جایگزین دیگری در همان جزیره منتقل کرده، یا آنها را برای بازگشت به کشورهای مبدا، اسکان در پاپوا گینه‌نو یا نقل مکان به هر جای دیگری، تحت فشار قرار دادند.
با وجود این اقدام برای فرو نشاندن نگرانی‌ها، بسیاری از گروه‌های حقوق بشری همچنان گزارش می‌دهند که شرایط بهبود پیدا نکرده است. گزارش مشترکی از شورای پناهندگی استرالیا، the Refugee Council of Australia و سازمان عفو بین‌الملل، Amnesty International در سال ۲۰۱۸، سیستم رسیدگی برون‌مرزی استرالیا را «گونه‌ای از شرارت» دانسته است که می‌تواند توانایی‌های درونی روح انسان را نابود کند.
شرایط فقط در حال بدتر و بدتر شدن است
تقی‌نیا همچنین می‌گوید از بازداشتی‌ها شنیده است که شرایط فقط در حال بدتر و بدتر شدن است. او توضیح می‌دهد: «بیشتر جملاتی که می‌شنوم از این قبیل است که تو خودت اینجا بودی، شرایط را می‌دانی. حالا تصور کن که 10 برابر بدتر شده باشد».
براساس اطلاعات پایگاه داده وفات‌یافتگان مرزبانی استرالیا، در بین سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۸، دست‌کم ۱۵ نفر در این کمپ‌های برون‌مرزی، جان خود را از دست داده‌اند.
کانادا در مسائل مربوط به پناهندگی تبدیل به یک سمبل شده است
القنطار در پاسخ به این سوال که کانادا چرا باید مسئول کمک کردن به رفع مصائب پناهجویان در استرالیا باشد، می‌گوید که این کشور تاریخی طولانی در محافظت از پناهندگان دارد: «کانادا کشور بزرگی است و در ارتباط با مسائل مربوط به پناهندگی، به یک سمبل تبدیل شده است».
۷ ماه در بخش ترانزیت فرودگاه کوالالامپور؛ بدون پول
القنطار که قادر به پیدا کردن کشوری نبود که برای او ویزا صادر کند و مایل هم نبود به سوریه برگردد، ۷ ماه را در بخش ترانزیت فرودگاه کوالالامپور گذراند. او هیچ پولی نداشت و مدام در این هراس زندگی می‌کرد که نکند به کشور درگیر در جنگ داخلی خود بازگردانده شود، چراکه در آن صورت مجبور بود در صف نیروهای پرزیدنت بشار الاسد مشغول جنگ شود.
با وجود این، او همچنان خود را در مقایسه با صدها پناهجویی که در جزایر مانوس و نائورو گرفتار شده‌اند، خوش‌شانس به شمار می‌آورد. القنطار می‌گوید: «با وجود شرایط سختی که داشتم اما به هر حال در یک فرودگاه زندگی می‌کردم و به وکیل، ارتباطات، موبایل و تهویه هوا دسترسی داشتم».
او می‌خواهد توجه افکار عمومی خواب‌آلود را به بحران پناهندگی استرالیا جلب کرده و دولت را به انجام کار درست ترغیب نماید. حسن القنطار توضیح می‌دهد: «این وضعیت به یک مساله شخصی برای من تبدیل شده است. آنها هیچ امید دیگری ندارند و هیچ راه‌حل قابل اتکای دیگری برایشان وجود ندارد».
