انتخابات اکتبر امسال در کانادا دستکم به دو دلیل اهمیت زیادی دارد. از یک طرف پیروزی راستگرایان و پوپولیستها در آمریکا و برخی از کشورهای غربی و از طرف دیگر شکست لیبرالهای کانادا در چند استان از جمله انتاریو، آلبرتا و کبک.
نظرسنجیها نشان میدهد که تا اینجای کار محافظهکاران یک رقیب جدی برای لیبرالها در انتخابات هستند و حتی در مواقعی از آنها پیش هم افتادهاند.
اما نتیجه این انتخابات چه تاثیری بر روی سیاستهای مهاجرتی کانادا خواهد داشت؟ شاید تکلیف لیبرالها بیش از بقیه روشن باشد، اما اگر محافظهکاران به قدرت برسند قرار است چه تغییراتی در سیاستهای مهاجرتی اعمال کنند؟ آنها به طور سنتی طرفدار سختگیری در امور مهاجرتی هستند و اظهارات اخیر اندرو شیر هم نشان میدهد که آنها شاید با شدتی بیش از گذشته بخواهند این سیاستها را پیش ببرند. فراموش نکنیم که سیاستهای مهاجرتی ترامپ در آمریکا فرصتهای بیشتری در اختیار محافظهکاران گذاشته است.
حزب اندیپی که شاید نتواند قدرت را در دست بگیرد، ولی زمانی که لیبرالها و محافظهکاران در شرایط برابری قرار بگیرند، این حزب میتواند کفه را به نفع یک طرف سنگین کند.
سبزها هم اگر نتوانند در این انتخابات شگفتیساز باشند باید به تعداد محدودی کرسی اکتفا کنند.
کاناداییها اکتبر امسال، به پای صندوقهای رای خواهند رفت تا دولت فدرال جدیدی را انتخاب کنند و این امر میتواند تغییراتی را در سیاستهای فعلی مهاجرتی کانادا به دنبال داشته باشد.
سه حزب سیاسی اصلی کانادا، یعنی حزب حاکم لیبرال Liberals Party، حزب محافظهکار Conservative Party و حزب دموکراتیک نوین New Democratic Party – NDP، رسما از مهاجرت اقتصادی حمایت میکنند، اما تفاوتهایی در رویکردهای آنها به این موضوع وجود دارد، که میتواند بر سیاستهای مهاجرتی تاثیرگذار باشد.
سیاستهای مهاجرتی کانادا در دوران زمامداری لیبرالها که از سال ۲۰۱۵ آغاز شده، سمت و سویی پیدا کرده است که آنها را به شکل فزایندهای، در تضاد کامل با سیاستهای جاری ایالات متحده آمریکا و برخی از کشورهای اروپایی، قرار میدهد.
اصلیترین سیاست لیبرالها بالا بردن پذیرش مهاجران بوده است، که موجب خواهد شد تا پایان سال ۲۰۲۱، بیش از یک میلیون نفر به افراد دارای اقامت دائم PR در کانادا افزوده شود و به این ترتیب، نرخ مهاجرت به حدود یک درصد از جمعیت این کشور خواهد رسید.
لیبرالها همچنین با رفع موانع در سیاستهای مهاجرتی، زمان مورد نیاز برای دریافت شهروندی کانادا را کاهش دادهاند و در عین حال، مقررات عدم پذیرش به دلایل پزشکی را نیز اصلاح کرده و بر پیوستن مجدد اعضای خانواده به یکدیگر تاکید کردهاند. آنها در طی چهار سال زمامداری خود، تغییرات مهمی را نیز در سیستم اکسپرس اینتری (ورود سریع) اعمال کردهاند؛ اکسپرس اینتری برنامهای است که کاندیداهای سه رده اصلی مهاجرت اقتصادی به کانادا را مدیریت میکند:
۱- کلاس کارگران ماهر فدرال یا Federal Skilled Worker Class
۲- کلاس پیشهکاران ماهر فدرال یا Federal Skilled Trades Class
۳- کلاس صاحبان تجربه در کانادا یا Canadian Experience Class
حزب لیبرال: کارنامه چهار سال حضور در قدرت
لیبرالها از هنگامی که در اواخر سال ۲۰۱۵ بر مسند قدرت نشستند، تعداد دعوتنامههای اقامت دائم در کانادا، یا ITA را که از طریق سیستم اکسپرس اینتری صادر میشود، به شکل چشمگیری افزایش دادهاند، یعنی از ۳۳,۷۸۲ مورد در سال ۲۰۱۶ به ۸۶,۰۲۳ مورد در ۲۰۱۷ و ۸۹,۸۰۰ مورد در سال ۲۰۱۸.
لیبرالها همچنین تغییرات چشمگیری در سیستم جامع ردهبندیComprehensive Ranking System – CRS، که موقعیت کاندیداها را در استخر اکسپرس اینتری تعیین میکند، اعمال نمودهاند، از جمله آن که از امتیازات اضافی مربوط به داشتن پیشنهاد کار کاستهاند. با آن که داشتن پیشنهاد شغلی برای واجد شرایط بودن در اکسپرس اینتری الزامی نیست، در سیستم CRS اولیه محافظهکاران، ۶۰۰ امتیاز CRS اضافی برای داشتن پیشنهاد شغلی مورد حمایت از سوی برنامه ارزیابی تاثیر بازار کار (LMIA) در نظر گرفته شده بود، که موجب میشد عملا صرف نظر از امتیاز CRS اصلی این افراد، ارسال دعوتنامه اقامت دائم PR برای آنها تضمین شده باشد.
اما منتقدان باور دارند که این رویکرد به نفع نیروی کار کممهارت و کمدستمزد است و موجب میشود توجه آنها به سمت کاندیداهایی جلب شود که از ظرفیت درآمدی بالاتری برخوردار بوده و در نهایت فایده اقتصادی بیشتری نیز برای کانادا خواهند داشت.
لیبرالها در اواخر سال ۲۰۱۶ برای رفع این نگرانیها دست به کار شدند و امتیازات تعلق گرفته به پیشنهاد کار را به حداکثر ۲۰۰ امتیاز کاهش دادند.
این تغییر به سود کاندیداهایی تمام شده است که از امتیاز سرمایهی انسانی بالاتری، از جمله در ارتباط با سن، مهارت در زبانهای انگلیسی و فرانسوی، تحصیلات و تجربهی کار تخصصی برخوردار هستند. این فاکتورها در مجموع چیزی را تشکیل میدهند که تحت عنوان هسته امتیاز CRS متقاضی شناخته میشود و میتواند حداکثر به ۶۰۰ امتیاز برسد.
وزارت مهاجرت، پناهندگی و شهروندی کانادا Immigration, Refugees and Citizenship Canada – IRCC در گزارش پایان سال ۲۰۱۷ خود از اکسپرس اینتری، چنین میگوید: «امتیازهای اضافی مربوط به دعوتنامه شغلی Arranged Employment، اکنون با امتیاز هستهی CRS تعدیل میشود و این بدان معناست که کاندیداهایی که برای دعوتنامه شغلی واجد شرایط هستند، همچنان به امتیاز هسته CRS بالایی نیاز خواهند داشت، تا دعوتنامه دریافت کنند.»
این گزارش نشان میدهد که به لطف تغییرات هدفمند لیبرالها در CRS، تعداد دعوتنامهها در سال ۲۰۱۷ برای کاندیداهای کلاس نیروی کار ماهر فدرال، نزدیک به ۴۰۰ درصد افزایش داشته است.
IRCC همچنین گزارش میدهد که کاستن از امتیازات در نظر گرفته شده برای پیشنهاد شغلی، تاثیر قابل توجهی بر ترکیب شغلی کاندیداهایی که دعوتنامه دریافت کردهاند، داشته است.»
به عنوان مثال در سال ۲۰۱۶، آشپزها و سرپرستان خدمات غذایی در میان پنج شغل برتر کاندیداهای دعوت شده از طریق اکسپرس اینتری بودند. در سال ۲۰۱۷ این دو شغل جایگاه چهارم و پنجم خود را به حسابرسان و حسابداران مالی و دستیاران اجرایی واگذار نموده و به ترتیب، به ردههای بیست و هشتم و چهاردهم سقوط کردند.
حزب محافظهکار: تغییرات در مهاجرت در راه است
اگر محافظهکاران در انتخابات اکتبر برنده بشوند، در این صورت، احتمال زیادی وجود دارد که در سیاستهای مهاجرتی کانادا تغییراتی بهوجود بیاید. بر اساس نظرسنجی Poll Tracker که توسط CBC انجام شده، آنها در تاریخ ۱۰ جون، ۷ / ۵ درصد از لیبرالها جلوتر بودند.
اندرو شیر، رهبر حزب محافظهکار همین ماه در جریان یک سخنرانی گفت که درصورت پیروزی در انتخابات، با سختگیری در مقابل کسانی که فرایند پناهندگی را به بازی میگیرند و با حمایت از تازهواردانی که به تقویت اقتصاد کشور کمک میکنند، انصاف و اعتماد را به سیستم مهاجرتی کانادا باز خواهد گرداند.
وی جاستین ترودو را به خاطر آن که جلوی جریان ورود پناهجویان را به داخل کانادا از خارج از نقاط رسمی مرز ایالات متحده نگرفته و از این رو، اعتماد عمومی به سیستم مهاجرتی کشور را خدشهدار ساخته است، ملامت نمود. او اظهار داشت که لیبرالها میراث کانادا را در خوشآمدگویی به تازهواردان از طریق یک سیستم مبتنی بر مهربانی، حاکمیت قانون و حقوق بشر، متزلزل ساختهاند.
اندرو شیر گفت: «از جمله کسانی که با دیدگاه من نسبت به سیستم مهاجرتی کانادا هم عقیدهاند، خود مهاجرانی هستند که از قوانین تبعیت کردهاند و صادقانه و درست به کانادا آمدهاند. آنها بیشتر از همه از وضعی که ترودو به وجود آورده ناراحت هستند، چرا که اکنون عدهای قادرند از گریزگاهها سوء استفاده کنند و صف را دور بزنند.»
شیر گفت که محافظهکاران میزان دلخواهانهای برای مهاجرت در نظر نخواهند گرفت، بلکه ترجیح خواهند داد که به شکل سالانه و بر اساس منافع کانادا، تصمیم بگیرند.
او گفت: «میزان پذیرش ما ممکن است هر سال تغییر کند و من قصد ندارم درباره تعداد پذیرش مهاجران وارد بحثهای سیاسی شوم، یا از آن بدتر، این موضوع را به مزایده بگذارم. عدد پذیرش ما بازتابدهنده این خواهد بود که کانادا به چه چیزهایی و به چه کسانی نیاز دارد.»
شیر همچنین گفت که دولت احتمالی محافظهکاران، دست به اقدامات زیر خواهد زد:
- فعالیت بیشتری برای تشویق به اسپانسری خصوصی پناهجویان صورت خواهد داد
- مهاجرت اقتصادی را حفظ و بر آن تاکید خواهد کرد
- آموزشهای زبان را توسعه خواهد داد، تا تازهواردان بتوانند از نظر اقتصادی و اجتماعی موفق باشند
- به رسمیت شناختن مدارک تحصیلی مهاجران را گسترش خواهد داد، تا تازهواردان با سهولت بیشتری به حرفهها و شغلهای خود بپردازند
- فراهم نمودن مسیری دائمی برای کسب اقامت از سوی کارگران کم مهارت، اطمینان حاصل کردن از منصفانه بودن دستمزدها و برداشتن گامهایی برای جلوگیری از سوء استفاده از کارگران
- بستن یک گریزگاه در توافقنامه کشور ثالث امن (Safe Third Country Agreement)، برای جلوگیری از ورود پناهجویان به داخل کانادا، از طریق جاده روکسام در کبک و سایر نقاط عبور غیر قانونی در مرزها
شیر همچنین گفت عقاید شخصی و عمیق او در ارتباط با پناهجویان، مبتنی بر برابری همگانی است و این تصور را که نژاد، مذهب، جنسیت یا تمایل جنسی کسی او را از دیگران برتری میبخشد، حقیقتا مشمئزکننده میداند.
پیشتر هم Michelle Rempel، مسئول امور مهاجرت در حزب محافظهکار کانادا، به خبرنگاران گفته بود: «ما تعداد و مهارتهای افرادی را که به دلایل اقتصادی خواهان ورود به کانادا هستند، مستقیما با نیازهای اقتصاد کانادا پیوند خواهیم داد.»
این توجه خاص به مهاجرت اقتصادی یکی از پایههای اصلی سیاست مهاجرتی محافظهکاران در هنگام زمامداری آنها در کانادا بین سالهای ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۵ بود و به بنیانگذاری سیستم اکسپرس اینتری در سال ۲۰۱۵ انجامید.
محافظهکاران چیزی در این باره نگفتهاند که سیستم CRS اکسپرس اینتری یا کلیت اهداف مهاجرتی تعیین شده توسط لیبرالها را تغییر خواهند داد، یا نه. با وجود این، رمپل از منتقدان رویکرد لیبرالها به تعیین اهداف است و آن را با حراجی قیاس میکند.
رمپل میگوید اهداف مهاجرتی باید ریشه در سیاست داشته و محصول یک فرایند باشد.
حزب دموکراتیک نوین (NDP): چشماندازی مبتنی بر حمایت از مهاجرت
حزب NDP سومین حزب سیاسی بزرگ کانادا و یک حزب چپ میانه است، که بیشتر از همه به پیشگامی در تلاش برای برقراری خدمات درمانی همگانی برای تمامی کاناداییها شناخته میشود.
دموکراتهای نوین با آن که هرگز موفق به تشکیل دولت نشدهاند، میتوانند در یک دولت اقلیت نقش متوازن کننده قدرت را ایفا کنند و به این ترتیب، در شکلگیری سیاستهای مهاجرتی سهیم باشند.
این حزب هنوز جزئیات رویکرد خود را در ارتباط با سیاستهای مهاجرتی اعلام نکرده است، اما چشمانداز این حزب درباره مهاجرت، نوعا بر دلسوزی برای مهاجران و موضعگیریهای مثبت در موضوعاتی مانند پیوند مجدد اعضای خانواده تاکید دارد.
حزب سبز: حذف ارزشگذاری مدارک خارجی
اگرچه این حزب در پارلمان کانادا تنها دو کرسی دارد، اما دستاوردهای انتخاباتی اخیر سبزهای کانادا میتواند آنها را به یک رقیب غیرمنتظره در انتخابات اکتبر بدل سازد.
۱۶ اولویت سیاستهای این حزب درباره مهاجرت مبتنی بر این ایده است که کانادا «کشوری باز، منصف و معقول» بوده و کاناداییهای تازهوارد، منبعی باورنکردنی از مهارتها و ظرفیتها برای کشور ما هستند.
حزب سبز میگوید: «معیارهای واقعبینانهای برای مهاجران، بر اساس فرصتهای شغلی موجود برای مهاجران در کانادا تعیین خواهد کرد و به منظور حذف ارزشگذاری مدارک خارجی برای اهداف مهاجرتی اقداماتی در پیش خواهد گرفت.»
حزب سبزها همچنین میگویند که انجمنهای حرفهای را تحت فشار قرار خواهند داد تا موانع غیر ضروری بر سر به رسمیت شناختن مدارک حرفهای مهاجران را کنار گذاشته و اطمینان حاصل نمایند که مدارک مورد نیاز برای حرفه خود را قبل از ورود مهاجران، به روشنی برای آنها توضیح میدهند.
آیا ممکن است کانادا آمریکا بشود؟
کانادا در طی چهار سال گذشته، به عنوان کشوری پیشگام در عرصه مهاجرت ظاهر شده است و دنیا این جایگاه را به رسمیت شناخته است.
سیستم مهاجرتی کانادا، از برنامه اکسپرس اینتری گرفته تا شبکه برنامههای نامزدی استانهای آن، چندین رکورد را شکسته است و پیشبینی میشود در طی سه سال آینده، به موفقیتهای تازه دیگری نیز نائل آید. با آن که ممکن است موضوع مهاجرت در انتخابات پاییز آینده مطرح گردد، گمان نمیرود که سمت و سویی همچون انتخابات ایالات متحده یا سایر کشورهای غربی پیدا کند، چرا که احزاب سیاسی بزرگ فدرال کانادا همگی خود را طرفدار مهاجرت قلمداد میکنند.
کمبود فزاینده نیروی کار در سراسر کشور و حمایت عمومی گسترده از مزایای اقتصادی مهاجرت بدان معناست که وضعیت فعلی به احتمال زیاد پابرجا باقی خواهد ماند. سوال اصلی این است که چگونه؟
کانادا؛ همه چیز در بارهی انتخابات ۲۱ اکتبر امسال
انتخابات کانادا امسال در تاریخ ۲۱ اکتبر، بطور سراسری برگزار میشود و جنگ احزاب سیاسی کانادا برای به قدرت رسیدن شروع میشود. جاستین ترودو از حزب لیبرال، اندرو شیر از حزب محافظهکار و جاگمیت سینگ از حزب اندیپی رقابت میکنند.
آمار در روز ۱۰ جون ۲۰۱۹ درباره محبوبیت احزاب سیاسی کانادا نشان میدهد که حزب محافظهکار با ۳ / ۳۵ درصد محبوبیت، از رقبای خود جلوتر است. حزب لیبرال نیز با ۶ / ۲۹ درصد در رتبه دوم قرار دارد. حزب اندیپی نیز با محبوبیت
۴ / ۱۵ درصدی در رتبه سوم قرار گرفته است. سبزها هم ۳ / ۱۱ درصد محبوبیت دارند.
حزب محافظهکار از ماه فوریه توانست از رقبای خود جلو بزند. یکی از مهمترین دلایلی که باعث شد تا لیبرالها محبوبیت خود را از دست بدهند، ماجرای پرونده SNC-Lavalin بود که برای جاستین ترودو و حزبش، دردسرهای زیادی به دنبال داشت. اگر انتخابات همین حالا برگزار شود، طبق آمار محافظهکاران بیشتر کرسیها را بدست میآورند.
این مطلب نخستین بار، توسط خانم پریا اسکوئی مشاور امور مهاجرت در کانادا، در تاریخ ۱۷ جون ۲۰۱۹ در شماره ۱۹۷ هفتهنامهی آتش چاپ تورنتو منتشر شده است. این شماره نشریه را میتوانید از اینجا دانلود کنید. لینک مطلب هم در سایت آتش اینجاست.