اوایل امسال بود که کاخ سفید، نتایج آزمون توانایی ذهنی دونالد ترامپ را منتشر کرد؛ گزارشی که نشان می‌داد او نمره‌ی عالی گرفته است. انتشار این نتایج، برای خیلی‌ها جالب بود اما یک مهاجر کانادایی، بیشتر از همه این خبرها را دنبال می‌کرد؛ زیاد نصرالدین، عصب‌شناس کانادایی لبنانی‌تبار که این آزمون را طراحی کرده است.
او که خودش یک مهاجر است، متوجه طنز ماجرا شده و می‌گوید کاش ترامپ با قوانین سخت‌گیرانه علیه مهاجران، بداند که آزمون توانایی ذهنی او را یک مهاجر لبنانی‌تبار در کانادا طراحی کرده است.
زیاد نصرالدین، یک دانشمند و عصب‌شناس کانادایی است که در لبنان به دنیا آمده است؛ یک مهاجر موفق که دونالد ترامپ باعث مشهورتر شدن آزمایش او شده است.
این عصب‌شناس لبنانی-کانادایی از طریق یک گزارشگر اطلاع یافت که کاخ سفید، برای امتحان کردن توانایی‌های ذهنی و شناختی پرزیدنت، از «ارزیابی شناختی مونترآل» Montreal Cognitive Assessment استفاده کرده است.
این همان آزمونی است که نصرالدین دو دهه پیش، هنگامی که محققی جوان بود، طراحی کرد و هدف از آن ارزیابی سریعی در ۱۰ تا ۱۲ دقیقه از احتمال ابتلای فرد مورد نظر به اختلالات خفیف شناختی یا علائم شروع بیماری آلزایمر است. این ارزیابی از طریق درخواست از فرد برای انجام کارهایی مانند کشیدن یک ساعت، تشخیص دادن حیوانات و به یاد آوردن کلمات انجام می‌گیرد.
آزمون من سال‌هاست بین‌المللی شده است
نصرالدین می‌گوید آزمون او اکنون در ۲۰۰ کشور و به ۶۰ زبان مورد استفاده قرار می‌گیرد و رهبر یک کشور توسعه‌یافته نیز آن را انجام داده است؛ دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا.
کاخ سفید اعلام کرد که ترامپ موفق شده است همه‌ی ۳۰ امتیاز ممکن را کسب کند.
نصرالدین، که اکنون با دانشگاه‌های مک‌گیل و شربروک در استان کبک همکاری می‌کند، می‌گوید: «برای من واقعا افتخار بزرگی است. بسیار ذوق‌زده و خوشحال هستم که این آزمون بر نمونه‌های دیگر ترجیح داده شده است.»
حال ترامپ واقعا خوب است
پزشک کاخ سفید، اعلام کرد که آزمون شناختی مونترآل را از میان چند آزمون مختلف برگزیده است. دکتر رونی جکسون، که با دولت‌های قبلی نیز کار کرده است و کارکنان دولت باراک اوباما در رسانه‌های اجتماعی از او تعریف کرده‌اند، می‌گوید هرگز در مورد توانایی‌های شناختی پرزیدنت تردیدی نداشته است. او می‌گوید که هر روز با ترامپ صحبت می‌کند و حتی این احساس را هم نداشته است که او به چنین آزمونی نیاز دارد.
جکسون می‌گوید: «پرزیدنت خود از من خواست که این تست را بگیرم.»
واشنگتن به تازگی شاهد حرف و حدیث‌های فراوانی درباره‌ی جزئیات یک کتاب افشاگر بوده است. این کتاب ادعا می‌کند که اطرافیان ترامپ همگی در مورد ثبات ذهنی او تردید دارند. ترامپ در پاسخ به این سخنان، خود را یک «نابغه‌ی باثبات» خواند و خواست که از او تست شناختی گرفته شود.
زیاد نصرالدین، دانشمند و عصب‌شناس، در نوجوانی همراه پدر و مادرش از لبنان به کانادا مهاجرت کرد. او سال‌هاست با معتبرترین دانشگاه‌های کانادا همکاری می‌کند و آزمونی را طراحی کرده که سطح توانایی ذهنی را در مدت‌زمانی کوتاه می‌سنجید.
نصرالدین هشدار می‌دهد که در آزمون او، همه‌ی موضوعات ارزیابی نمی‌شود.
این آزمون برای تشخیص زودهنگام نشانه‌های افول توانایی‌های شناختی طراحی شده است، نه سایر ویژگی‌های روان‌شناختی یا شخصیتی مانند قدرت قضاوت. او همچنین اشاره می‌کند که افراد بسیار تحصیل‌کرده و باسواد می‌توانند با ترفندهایی روی نتایج این آزمون تأثیر بگذارند.
او می‌گوید: «این آزمون معیاری برای غربال‌گری فراهم می‌آورد و محدودیت‌های خود را دارد. در این آزمون، بیشتر، عملکردهای اجرایی و حافظه ارزیابی می‌شود؛ یعنی مواردی مانند سازمان‌دهی، برنامه‌ریزی و تفکر انتزاعی. با وجود این اگر کسی همه‌ی ۳۰ امتیاز ممکن را کسب کند، واقعا دلگرم‌کننده است و نشان می‌دهد که فرد مورد نظر کاملاً از توانایی انجام پایین‌ترین سطح عملکردهای شناختی لازم برای انجام کارهای مهم در حوزه‌های زبان، حافظه و عملکردهای اجرایی برخوردار است. اما این آزمون مطلقاً موضوعات مربوط به شخصیت را ارزیابی نمی‌کند.»
یک نکته‌ی دیگر نیز در این میان، بسیار مایه‌ی افتخار اوست.
این سهم مهاجران از دنیای جدید است
نصرالدین در نوجوانی و هنگام شعله‌ور شدن جنگ‌های داخلی در کشورش لبنان، همراه با خانواده‌ی خود به کانادا آمد. این خانواده مذهب دُروزی داشتند.
او که در آن زمان ۱۵ سال داشت، همراه با مادر بیوه و خواهرانش در تابستان ۱۹۸۳ به دیدار دایی‌شان آمدند و از آنجا که درگیری‌های فرقه‌ای کشورشان را فرا گرفته بود، در کانادا ماندگار شدند.
آنها درخواست اقامت دائم کردند و نصرالدین به مدرسه رفت. او سپس برای ادامه تحصیل به ایالات متحده نقل مکان کرد و در دانشگاه کالیفرنیا در لس‌آنجلس درس خواند. نصرالدین در دهه‌ی ۱۹۹۰ به کانادا برگشت و در این زمان بود که آزمون شناختی را طراحی کرد.
او متوجه طنز این ماجرا هست. در واقع آزمون او به رئیس‌جمهوری کمک کرده است که این خصوصیات را دارد: از ورود پناهجویان مناطق جنگ‌زده به آمریکا جلوگیری می‌کند، به دنبال ممنوعیت مسافرت مسلمانان است، در تلاش برای خاتمه دادن به مهاجرت‌های زنجیره‌ای است که اعضای خانواده‌ها را به یکدیگر ملحق می‌سازد و بر اساس گزارش‌ها، در جلسات دفتر خود در کاخ سفید، عبارت‌های ناشایستی را برای توصیف کشورهای فقیر مهاجران به کار برده است.
او می‌گوید که امیدوار است پرزیدنت از داستان او درس گرفته باشد.
نصرالدین می‌گوید: «من هم مهاجر هستم. برای من افتخاری است که توانسته‌ام در ارزیابی رئیس‌جمهور ایالات متحده سهمی داشته باشم. صرف‌نظر از اینکه ایشان چه شخصیتی داشته باشند، در هر صورت برای من افتخاری است. من فکر می‌کنم که مهاجران می‌توانند به نقش خود افتخار کنند. فکر می‌کنم این داستان مثال خوبی باشد و بتواند به تغییر دیدگاه‌ها درباره‌ی مهاجران کمک کند. شاید موجب شود که آقای ترامپ هم بتواند نقش مهاجران را در پیشبرد علم و پیشرفت جامعه‌ی ما مشاهده کند.»
این مطلب نخستین بار، توسط خانم پریا اسکوئی مشاور امور مهاجرت در کانادا، در تاریخ ۱۶ مارس ۲۰۱۸ در شماره ۱۳۲ هفته‌نامه‌ی آتش چاپ تورنتو منتشر شده است. این شماره نشریه را می‌توانید از اینجا دانلود کنید. لینک مطلب هم در سایت آتش اینجاست.
